«I helga kom du til meg med ei teikning.

Du har teikna mykje siste mnd, eigentleg teiknar du mykje heile tida, men no har det nesten tatt litt av.

Frå alle vinklar teiknar du båtar, du lagar teikneseriar om deg og bror din som er på eit eller anna tokt.

Du har stolt laga teikna av din eigen «SS Laurits» der du skal mønstre på når du vert gammal nok, og ha med deg din trufaste kaptein Georg.

Teikninga du kom med denne gongen var bilete av ei skipsbru.

Du fortalde meg at det var brua di, på «SS Laurits» men eg kjende den igjen.

Her hadde eg vore ein gong, eg kjende att detaljane, korleis stolane på brua sto i forhold til dei andre tekniske apparata som også er på ei båtbru.

Så slår det meg:

«Herlighet, guten har teikna brua til båten til pappa, i mitt hovud nesten heilt identisk med korleis det såg ut der, og det er over ein månad sidan vi var ombord på besøk!»

Eg vart lamslått, korleis er det mogeleg?»

Inni deg, kva bur der, kva kapasitet finnast det i ditt unge sinn?

Når du kan gjenskape ei båtbru, berre ved å vere der ei lita stund ei dag, og det over ein mnd etter at vi var der.

Få ned alle detaljane, setje ting på rett plass, kva seier ikkje det om deg som person?

Bornet utan filter.

Klarar du å sortere ut andre inntrykk som kjem? Eller kjem alt inn like sterkt som brua til båten til pappa?

Kjem alt du ser inn slik? Så detaljert, så skarpt- så overveldande?

Kanskje er det difor du teiknar så mykje, fordi du på den måten får ting ut, ned på papiret, nesten som vi andre som tek bilete for å hugse at vi har vore med på noko?

Eg berre undrar lisje ven, eg er så facinert av evna dine, så blåst av føtene av den kapasiteten du innehar, og samstundes så sårt å oppleve at det er så få som skjønar den.

Samstundes kjenne eg veldig på at eg og må verne deg, la deg få lov til å teikne ut inntrykka dine, så det ikkje blir for mykje kaos.

Eigentleg er du heldig, som klarar å teikne- når annan kommunikasjon vert for krevjande for deg.

Mamma er takknemleg for det.»

Eg skriv denne teksten for å setje ting litt i perspektiv.

Vi snakkar ofte over hovuda på born med funksjonshemming, vi gløymer kapasitetane deira når dei ikkje kommuniserer med oss på den måten som vi er vande med at born gjere.

Adferd vert ofte kjefta ned i staden for å ta seg to minutt og tenkje seg om, «kan det vere noko anna som er grunnen til at det her skjer?»

Samstundes som at «ingen filter» ikkje vert nok tatt til etteretning , eller at sanseforstyrringar er reelt.

Vi undervurdere dei, og vi trur ikkje, vi trur ikkje det kan vere så gale.

Men dei tar inn, får ting med seg, og misforstår fordi vår verd ikkje er lik deira, og dei tar det inn utan filter!

Det kan vere så gale.

Også difor treng born med autisme pausar i travle kvardagar, treng skjerming, treng hørselvern, treng å få utrykke seg på sine måtar.

Nokre med teikning, andre med ei pause med ein film på youtube, eller kanskje spele eit spel, og for nokre kan det vere godt å sitje og høyre på musikken sin, med headsettet på hovudet, sjølv om det kanskje ikkje passar omverda akkurat då.

På den måten å få rykke litt tilbake til start, hente seg litt innatt, bearbeide inntrykk.

Dei treng det,dei MÅ ha det.

Vi treng det kanskje ikkje, vi rundt.

Men, vi har heller ikkje autisme,.

Vi har eit velutvikla selektivt system som gjere at vi kjøyre filtera på når vi må isolere ut noko og konsentrere oss.

Stort sett god manøvrering i eit liv med lyd, lys, lukt, krav, forventingar, normer og mas, og ei forståing av verda slik den er.

Klare du å setje deg inn i eit liv der ein leve utan filter?

Eg kan ikkje..

Men det eg kan er å erkjenne at det er sånn, og både tru og respektere utfordringa.

Det fortener både mine og andre born.

<3<3 Ragne Beate

Då har eg endelig tid til å trykke litt på tastaturet igjen, i har hatt spennande dager hos AS Larsen, då det denne helga var termin for våre egg i rugemaskina.

Det er nok mange som kanskje tenker at eg lage no litt meir arbeid for megssjølv  enn strengt tatt nødvendig når ein i tillegg har dei utfordringane som vi har, men frykt ikkje, det her skal ikkje få gardsfrua i kne 😉

Eg har kosa meg desse dagane, vore like verpesjuk som ei klukkhøne det er eg sikker på, og passa på rugemaskina og sett etter teikn til at ting skulle begynne å skje.

Gutane har vore med i heile prosessen, dei har vore med å legge egg i maskina, lyst dei, vore med å tatt ut egg når det ikkje har utvikla seg kylling i dei, og har og vore godt forberedt på at noko kunne gå gale.

I skrivande stund har vi ein som kanskje ikkje klare seg, men ein må vere ærleg med borna, slik er jo livets gang.

Gravstein har dei dog ikkje fått innvilga- der går grensa!

Ansvar får ein og når ein får dyr til gards, og det er utrulig kor mykje læring som kan gjevast gjennom samkvem og behandling av dyr.

Å halde ein kylling krevs tålmod, mjuk handtering, og at ein må stå i kø og vente på sin tur, sidan ingen får halde kylling utan at mamma er der og passar på.

Slikt er god trening- turtaking er noko som mine har slitt veldig med, så vi prøvar å øve på det så ofte som vi kan 🙂

Ein annan ting er at vi jobbar veldig med inne og utestemme og korleis vi snakkar til kvarandre på ein fin måte.

Kommunikasjon er jo ein stor del av utfordringa til born med autisme mine inkludert, og når ein samstundes har ein skala som seier at ein anten er uberhappy,kjempelei seg eller kjempesint når det kjem til kjensler, så er det hjelp til regulering når ein må ta hensyn til eit dyr.

Om det gjeld hunden Spike, kattane på loftet eller kyllingane på benken på kjøkkenet.

Eg kjenne det lettare å korrigere uønska adferd når lydnivået er på eit akseptabelt nivå, og det har dyra hjelps oss med, fordi vi klarar å på den måten å få fokuset over på noko anna-avledning .

Ikkje alltid vi lukkast, men vi prøve!

Sjølvsagt skal ikkje kyllingane bu i huset for alltid, dei skal ut i fjøsen når dei blir store nok og bli produktive hønser som skal gjere oss rike og velståande ;)(….kremt, host,hark…)

Viss vi ikkje no berre har fått hanar då, kven veit!

Vi går ei koselig og hektisk tid i møte med våre til no 10 kyllingar, eg rekna med vi ende på 12 innan dagen, men vi glede oss!

Og, vi gjere det ilag <3

Store som små, og det er ingenting eg set meir pris på enn det <3

Ha ein fin fin måndag<3

<3<3 Ragne Beate

«Korleis klare du det Ragne? Eg hadde aldri klart det om det var meg!»

Jammen har eg hørt det mange gonger siste åra.

Eg har lurt på kva som er rett svar og.

Dei eine svaret er jo eigentleg ganske pompøst og sjølvgodt :

« Altså, det e no null problem, eg e jo dritgod i det meste eg gjør, så null stress liksom»- det hende eg har lyst til å dra den, men eg gjere det aldri

Det andre svaret går som følger:

«Det er ikkje alltid like enkelt, men eg gjere så godt eg kan»

Det er det reelle svaret som nok symboliser kvardagen slik den er.

Det ærlege svaret?

«Eg har ikkje noko val»

Ved å ikkje ha noko val, kjem og andre prioriteringar inn, prioriteringar der ordet «omsorg» står sterkare en «sjølvutvikling».

Sjølv om eg meinar at desse to  begrepa utan tvil  kan foreinast, då eg sjølv føle eg aldri har utvikla meg meir som menneke enn etter at eg vart mor til born som ser livet frå ein anna vinkel enn dei «normale»

Omsorg for meg er ikkje berre å trøyste når ein er lei seg, blåse på ihelslåtte kne, eller å passe på at ein har pussa tennene to gonger til venstre og to gonger til høgre kvar dag klokka 8, for det har tannlegen sagt.

Omsorg for mine born med autisme krevs så veldig mykje meir.

Omsorga dei treng er like gjennomgripande som diagnosa deira er, den er like gjennomgripande som kommunikasjonen deira er dårleg, og den er den viktigaste tilskotet dei får i livet sitt no!

Grunnpilaren, grunnmuren, det som ein gong skal halde røysverket til ei liv i sjølvstendighet.

Den omsorga dei no treng skal gje grobotn til  nok sjølvtillit til å tørre å prøve, til å klare å stole, til å makte å løfte blikket, til å ta steget ut i vår skumle verd.

Ein kvar klem, ein kvar korreksjon, ei kvar veiledning, og ei kvar tåre og frustrasjon eg  har er ein del av denne omsorga.

Og den er livsviktig!

Vi har og med oss andre på laget, dei yte si form for omsorg, men i meir strukturerte rammer og nasjonale planar og meir nedfelt i lovar og reglar.

Status, kven du er, kva du gjere, kva du har oppnådd- det betyr så mykje i samfunnet vårt, nokre gonger er det nesten det som betyr alt!

Eit papir som vise kva du er.

Mange har ikkje eit slikt papir, nokre fekk aldri mogeleghet, nokre kom aldri så langt, andre måtte gje seg, og mange vart fødd med utfordringar som gjorde at papiret aldri vart eit tema..

Men omsorg er.

Du treng ikkje papir for å vise omsorg, ei heller treng du ein sosial status, og treng du å vise gjennomgripande omsorg, så skal eg love deg det at det lære du deg fortare enn du anar, og du lære med svette, glede,latter,tårer og ei endelaus kjærlighet som ikkje kan forklarast med ord!

For OMSORG betyr mest!

Gjennomgripande, krevjande, nært, sårt og endelaust med kjærlighet <3

<3 Til månen og tilbake-aldri kjem eg til å gje opp<3

<3<3 Ragne Beate